"Ulusestv.az" xəbər portalının baş məsləhətçisi, AYB və AJB-nin üzvü, həkim-stomatoloq Təyyar Yəhyayev: "Azərbaycançılıq və Novruz qədim tarixi kökləri olan bahar bayramıdır".

Novruz bayramı Azərbaycan xalqının milli kimliyinin və mədəni irsinin ayrılmaz hissəsidir. Bu bayramın kökləri minilliklərə dayanır və o, sadəcə bir təqvim hadisəsi deyil, həm də azərbaycançılığın ruhunu əks etdirən bir mərasimdir. Novruz, yeni ilin və baharın gəlişini simvolizə edərək, yenilənmənin, birliyin və həmrəyliyin ifadəsinə çevrilmişdir.

Təyyar Yəhyayevin vurğuladığı kimi, Novruz qədim tarixi kökləri olan bahar bayramıdır və azərbaycançılıq ideyası ilə sıx bağlıdır. Azərbaycançılıq, milli kimliyi və dövlətçiliyi qoruyub saxlamaq üçün vacib olan bir ideologiyadır. Novruz bayramı məhz bu ideologiyanın əsas sütunlarından biridir, çünki o, xalqımızın tarixini, mədəniyyətini, adət-ənənələrini və birliyini təcəssüm etdirir.

Novruzun Azərbaycan xalqı üçün əhəmiyyəti böyükdür. Bu bayram qədim dövrlərdən bəri ulu babalarımız tərəfindən qeyd olunmuş, nəsildən-nəslə ötürülərək bu günümüzə qədər gəlib çatmışdır. Qədim türklərin inancına görə, baharın gəlişi həyatın yenilənməsi, torpağın canlanması və bolluq-bərəkət deməkdir. Novruz həm də insanın öz daxilində yeni bir dövrə qədəm qoyması, pis vərdişlərdən, qəm-kədərdən uzaqlaşıb, təmiz və işıqlı bir gələcəyə yönəlməsi anlamına gəlir.

Novruz bayramı çərçivəsində keçirilən mərasimlər xüsusi bir məna daşıyır. Çərşənbələr – Su, Od, Yel və Torpaq çərşənbələri – bu bayramın əsas rituallarındandır və onlar təbiətin dörd əsas ünsürünü simvolizə edir. Su çərşənbəsi həyatın başlanğıcını, Od çərşənbəsi insan ruhunun və inamın gücünü, Yel çərşənbəsi dəyişiklik və hərəkəti, Torpaq çərşənbəsi isə bolluq və məhsuldarlığı ifadə edir. Bu mərasimlər xalqımızın təbiətlə harmoniyada yaşamaq fəlsəfəsini əks etdirir və insanın mənəvi yenilənməsini simvolizə edir.

Novruz bayramında süfrəyə qoyulan yeməklər və rəmzlər də xüsusi məna daşıyır. Səməni – həyatın, təzəliyin və bolluğun simvoludur. Yeddi növ təamdan ibarət olan "Yeddi sin" süfrəsi xalqımızın ənənələrində mühüm yer tutur. Şamların yandırılması nur və aydınlıq gətirmək, yeni ili işıqlı etmək anlamına gəlir. Yumurtaların boyanması və döyüşdürülməsi isə həyatın davamlılığı və gücünü ifadə edir.

Azərbaycançılıq ideyası Novruz bayramı vasitəsilə daha da möhkəmlənir. Bu bayram xalqın milli birlik və vətənpərvərlik ruhunu gücləndirir, ailə və qohumlar arasında münasibətləri daha da möhkəmləndirir. Novruz günlərində insanlar bir-birini ziyarət edir, küsülülər barışır, ehtiyacı olanlara yardım edilir. Bu, azərbaycanlıların öz dəyərlərinə və adətlərinə nə qədər bağlı olduqlarını bir daha nümayiş etdirir.

Novruzun rəsmi bayram kimi qeyd edilməsi Azərbaycan dövlətinin milli-mənəvi dəyərlərə verdiyi önəmin göstəricisidir. Azərbaycan müstəqilliyini bərpa etdikdən sonra Novruz bayramı dövlət səviyyəsində qeyd olunmağa başlandı və bu, milli kimliyimizin qorunması baxımından əhəmiyyətli bir addım oldu. Novruzun UNESCO-nun qeyri-maddi mədəni irs siyahısına daxil edilməsi isə onun ümumbəşəri dəyərə malik olduğunu sübut edir.

Novruz bayramı həm də tolerantlıq və multikulturalizm prinsiplərini özündə ehtiva edir. Azərbaycan müxtəlif millətlərin və dini konfessiyaların sülh və əmin-amanlıq içində yaşadığı ölkədir. Novruz bayramı bu multikultural dəyərləri daha da gücləndirir, çünki o, təkcə azərbaycanlılar üçün deyil, bu torpaqlarda yaşayan hər kəs üçün ortaq bayramdır. Müxtəlif xalqların nümayəndələri Novruz bayramını birlikdə qeyd edərək, bir-birlərinə xoş arzularını çatdırır və bu, cəmiyyətin daha da möhkəmlənməsinə xidmət edir.

Novruz bayramının ənənəvi oyunları və əyləncələri də xalqın birlik və bərabərliyini gücləndirir. Xalq oyunları, milli musiqilər, kosa və keçəlin şən zarafatları Novruza xüsusi bir rəng qatır. Bu oyunlar və mərasimlər xalqımızın gülərüzlülüyünü, şən və həyatsevər olmasını əks etdirir.

Novruz həm də mədəni irsimizin bir parçasıdır. Ədəbiyyatımızda, poeziyamızda, musiqimizdə Novruz bayramına həsr olunmuş çoxsaylı əsərlər mövcuddur. Böyük Azərbaycan şairləri və yazıçıları Novruzun gözəlliyini, onun insan ruhuna verdiyi rahatlığı və yenilənmə gücünü tərənnüm etmişlər. Nizami Gəncəvi, Füzuli, Məhəmməd Füzuli və digər klassiklərimiz Novruzun mahiyyətini öz əsərlərində əks etdirmişlər. Müasir dövrdə də şairlər, yazıçılar və sənət adamları Novruzun əhəmiyyətini vurğulayan əsərlər yaradırlar ki, bu da bu bayramın daim canlı qalmasını təmin edir.

Təyyar Yəhyayevin Novruz bayramı münasibətilə xalqımızı təbrik etməsi, bu bayramın tarixi və milli kimliyimiz üçün nə qədər əhəmiyyətli olduğunu bir daha göstərir. Novruz təkcə bir bayram deyil, eyni zamanda xalqımızın keçmişi, bu günü və gələcəyi arasında bir körpüdür. O, milli dəyərlərimizi yaşadır, bizi bir araya gətirir və gələcək nəsillərə ötürülməsi vacib olan mənəvi irsimizi qoruyur.

Bu gün biz Novruzu böyük sevinclə qeyd edirik, çünki o, baharın, yenilənmənin və ümidin bayramıdır. Novruz bayramı hər bir azərbaycanlı üçün xüsusi bir məna daşıyır və bu bayramın verdiyi sevinc hər kəsin qəlbinə işıq saçır. Təbiətin oyanışı ilə bərabər, biz də yeni ümidlər və arzularla doluruq. Bu bayramın ruhu bizə daim birlikdə olmağı, xeyirxahlığı və insanpərvərliyi aşılayır.

Novruz bayramı münasibətilə bütün Azərbaycan xalqına firavanlıq, xoşbəxtlik və əmin-amanlıq arzu edirik. Qoy bu bayram hər evə bərəkət, hər qəlbə sevinc və hər ailəyə xoşbəxtlik gətirsin. Novruz bayramınız mübarək!

Şamil Cəfər