Ulu Öndər Heydər Əliyevin Azərbaycan səhiyyəsinin inkişafında danılmaz xidmətləri

Azərbaycanın müasir səhiyyə sisteminin əsasını qoyan, bu sahəni hərtərəfli inkişaf etdirən və dünya standartlarına uyğunlaşdıran şəxsiyyət, şübhəsiz ki, Ulu Öndər Heydər Əliyevdır. Onun liderliyi dövründə Azərbaycanda səhiyyə sahəsində müstəsna irəliləyişlər baş vermiş, tibb müəssisələrinin maddi-texniki bazası gücləndirilmiş, həkimlərin peşə bilikləri artırılmış və tibbi xidmətlərin keyfiyyəti yüksəlmişdir. Ulu Öndərin həyatına və fəaliyyətinə nəzər saldıqda, onun səhiyyə sahəsində həyata keçirdiyi islahatlar və bu islahatların müasir Azərbaycan səhiyyəsinin inkişafına gətirib çıxarması heç bir mübahisəyə yer qoymayacaq bir həqiqətdir.
Sumqayıt şəhər Onkoloji Xəstəxanasının baş həkimi Murad Məmmədov bu mövzuda çox əhəmiyyətli bir fikri səsləndirir: "Ulu Öndər Heydər Əliyev Azərbaycan səhiyyəsinin inkişafı naminə danılmaz xidmətlər göstərmiş, misilsiz işlər görmüşdür." Bu yazıda biz Ulu Öndərin Azərbaycan səhiyyəsi sahəsindəki bu danılmaz xidmətlərini, onun rəhbərliyi altında həyata keçirilmiş islahatları və bu islahatların nəticələrini ətraflı şəkildə incələyəcəyik.
Ulu Öndər Heydər Əliyev səhiyyə sahəsindəki xidmətlərinə Sovet dövründən başlamışdır. 1969-cu ildə Azərbaycan Kommunist Partiyası Mərkəzi Komitəsinin birinci katibi təyin ediləndə, ölkədə səhiyyə sistemində ciddi problemlər mövcud idi. Azərbaycanın tibb sektoru zəif inkişaf etmiş, həkim çatışmazlığı, tibbi xidmətlərin qeyri-kafi olması, səhiyyə müəssisələrinin maddi-texniki bazasının zəifliyi geniş yayılmışdı. Bu dövr ərzində Heydər Əliyev səhiyyə sektoruna diqqətini cəlb etdi və ilk ciddi tədbirlərini gördü.

Həmin dövrdə Heydər Əliyev tərəfindən Azərbaycanın səhiyyə sistemində islahatlara başlandı. İlk növbədə, səhiyyə sahəsinin modernləşdirilməsi və tibb müəssisələrinin maddi-texniki bazasının gücləndirilməsi məqsədilə dövlət büdcəsindən vəsait ayrıldı. Xüsusilə kənd yerlərində və ətraf rayonlarda səhiyyə xidmətlərinin keyfiyyətinin yüksəldilməsi üçün yeni xəstəxanalar tikildi, mövcud səhiyyə müəssisələri təmir edilərək müasir avadanlıqlarla təchiz olundu. Bu, ölkə üzrə səhiyyə xidmətlərinin təkmilləşməsinə və əhalinin tibbi xidmətlərə daha yaxşı çıxışına şərait yaratdı.
1993-cü ildə Heydər Əliyevin hakimiyyətə qayıdışı ilə Azərbaycan bir çox sahələrdə olduğu kimi, səhiyyə sahəsində də yeni inkişaf mərhələsinə qədəm qoydu. Müstəqil Azərbaycanın səhiyyə sisteminin qurulması, tibb xidmətlərinin dünya standartlarına uyğunlaşdırılması və vətəndaşların tibbi xidmətlərə çıxışının artırılması məqsədilə bir sıra islahatlar həyata keçirildi. Məhz bu dövr, Azərbaycan səhiyyəsinin əsası olaraq qalacaq islahatların başlandığı dövr idi.
Azərbaycanın səhiyyə sistemindəki ən vacib dəyişikliklərdən biri də səhiyyənin maliyyələşdirilməsi məsələsi oldu. Ulu Öndər Heydər Əliyev səhiyyə sahəsinə ayrılan vəsaitin artırılmasını əsas prioritetlərdən biri olaraq müəyyən etdi. Dövlətin səhiyyə sahəsinə sərf etdiyi investisiyalar artdıqca, bu sahənin maddi-texniki bazası da gücləndi. Yeni xəstəxanalar, müalicə mərkəzləri və klinikalar tikilməyə başlandı, mövcud səhiyyə qurumları müasir tibbi avadanlıqlarla təmin olundu.
Bundan əlavə, Heydər Əliyevin rəhbərliyi ilə tibbi kadrların hazırlığına xüsusi diqqət yetirildi. Tibb universitetlərinin və digər tədris mərkəzlərinin müasir tələblər əsasında təkmilləşdirilməsi, həkimlərin təkmilləşdirilməsi və beynəlxalq təcrübə mübadiləsi istiqamətində mühüm addımlar atıldı. Nəticə etibarilə, Azərbaycan həkimləri yalnız yerli səviyyədə deyil, həm də beynəlxalq səviyyədə tanınmağa başladılar.
Heydər Əliyev səhiyyə sahəsində ən böyük islahatlarından birini də onkologiya sahəsində həyata keçirdi. Onkologiya, müasir dövrün ən mürəkkəb və vacib sahələrindən biridir və Ulu Öndər bu sahəyə xüsusi diqqət yetirmişdir. O, onkologiyanın müalicə və preventiv tədbirlərinin gücləndirilməsi, xərçəngin erkən diaqnostikası və müalicəsi üçün müasir texnologiyaların tətbiqinə böyük önəm vermişdir.
Bu baxımdan, Sumqayıt şəhər Onkoloji Xəstəxanası Ulu Öndərin səhiyyə sahəsindəki islahatlarının uğurla həyata keçirildiyi mühüm təsisatdır. Sumqayıt şəhər Onkoloji Xəstəxanası, onun rəhbərliyi dövründə səhiyyə sahəsindəki irəliləyişlərin tərənnümüdür. Bu xəstəxanada fəaliyyət göstərən mütəxəssislər, öz sahələrində ən yüksək peşəkar səviyyəyə malikdirlər və müasir tibbi texnologiyalardan istifadə etməklə xəstələrə ən yüksək səviyyəli xidmətlər göstərilir. Sumqayıt şəhər Onkoloji Xəstəxanası həmçinin onkologiya sahəsində ən qabaqcıl müalicə üsullarını tətbiq edir, xəstələrin müalicə və reabilitasiyasına dair bütün müasir yanaşmaları əhatə edir.
Xüsusilə, Heydər Əliyevin müasir tibbin tələblərinə cavab verən onkoloji mərkəzlərin yaradılması və inkişaf etdirilməsi istiqamətində göstərdiyi səylər, bu gün Azərbaycanın səhiyyə sistemindəki ən böyük nailiyyətlərdən biridir.
Heydər Əliyev dövründə Azərbaycanın səhiyyə sistemi yalnız daxili ehtiyacları ödəmək deyil, həm də beynəlxalq aləmdə nüfuzlu bir səhiyyə sisteminə çevrildi. Azərbaycan, beynəlxalq səhiyyə təşkilatları ilə sıx əməkdaşlıq etməyə başladı, dünya səhiyyə sahəsindəki ən yeni texnologiyalardan istifadə etməyə və müasir müalicə metodlarını tətbiq etməyə başladı.
Ulu Öndərin rəhbərliyi ilə səhiyyə sahəsində əldə edilən nailiyyətlər arasında yalnız yeni xəstəxanaların və müalicə mərkəzlərinin tikilməsi deyil, həmçinin ölkənin səhiyyə xidmətlərinin beynəlxalq səviyyədə tanınması da yer alır. Azərbaycan səhiyyəsi artıq yalnız ölkə daxilində deyil, həm də dünya miqyasında qəbul edilən bir sistemə çevrilmişdir.
Ulu Öndər Heydər Əliyevin Azərbaycan səhiyyəsi sahəsindəki xidmətləri yalnız konkret layihələrlə ölçülə bilməz. O, eyni zamanda səhiyyə sahəsindəki strateji yönləri müəyyən etmiş, bu sahənin inkişafının qarşısını alacaq maneələri aradan qaldırmış və səhiyyə xidmətlərinin hər kəsə əlçatan olmasına şərait yaratmışdır.
Heydər Əliyevin bu sahədəki irsi, yalnız infrastruktur və maddi-texniki dəstəkdən ibarət deyil, həm də sağlamlıq sahəsində dövlətin yanaşmasının dəyişdirilməsidir. Onun səhiyyə sahəsində atdığı addımlar yalnız bugünkü Azərbaycan səhiyyəsinin inkişafını təmin etmək üçün deyil, həm də gələcək nəsillərin sağlamlığını qorumaq üçün də əsaslı təməl yaratmışdır.
Ulu Öndər Heydər Əliyev Azərbaycan səhiyyəsindəki danılmaz xidmətləri ilə özünü yalnız müstəqil Azərbaycanın banisi kimi deyil, həm də səhiyyə sahəsinin inkişafının əsasını qoymuş bir lider kimi tanıtdı. Onun rəhbərliyi dövründə səhiyyə sahəsində baş verən islahatlar, müasir tibb texnologiyalarının tətbiqi, tibbi kadr hazırlığının inkişafı və səhiyyə xidmətlərinin dünya standartlarına uyğunlaşdırılması bugünkü müasir Azərbaycan səhiyyəsinin qurulmasında müstəsna rol oynamışdır.
Sumqayıt şəhər Onkoloji Xəstəxanasının baş həkimi Murad Məmmədovun qeyd etdiyi kimi, "Ulu Öndər Heydər Əliyev Azərbaycan səhiyyəsində danılmaz xidmətlər göstərmiş, bu sahənin inkişafı üçün misilsiz işlər görmüşdür." Bu, yalnız bir tərif deyil, həm də Azərbaycanın səhiyyə sahəsindəki böyük irsinin bir ifadəsidir. Ulu Öndərin səhiyyə sahəsindəki fəaliyyəti bu gün də davam edir, Prezident İlham Əliyev tərəfindən həyata keçirilən islahatlar vasitəsilə Azərbaycan səhiyyəsinin inkişafı davam etdirilir.


Məmmədov Murad İmanqulu oğlu
Sumqayıt şəhər Onkoloji Xəstəxananın baş həkimi