Pərvanə İmamquliyeva: “28 May Müstəqillik Günü - Azərbaycan tarixinin şanlı səhifəsi”

Tarix bir millətin yaddaşı, kimliyi və yol xəritəsidir. Azərbaycan xalqının tarixində elə günlər var ki, onlar təkcə bir dövrü deyil, bütöv bir xalqın mənəvi yüksəlişini, milli iradəsini və azadlıq uğrunda mübarizəsini simvolizə edir. Bu baxımdan, 28 May 1918-ci il – Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin elan olunduğu gün – bizim üçün sadəcə bir təqvim tarixi deyil, millətimizin siyasi və ideoloji müstəqilliyə qovuşmasının təntənəli simvoludur.

Pərvanə İmamquliyeva qeyd edir: “28 May Müstəqillik Günü – Azərbaycan tarixinin şanlı səhifəsidir. Bu gün azadlığımızın, milli dövlətçiliyimizin, xalq iradəsinin təntənəsidir.”

28 May 1918-ci il tarixində Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti yaradılarkən, dünya birinci dünya müharibəsinin sarsıntılarını yaşayırdı. O dövrdə imperiyalar dağılır, yeni dövlətlər meydana çıxırdı. Məhz belə bir mürəkkəb geosiyasi şəraitdə Azərbaycan xalqı müdrik bir addım atdı – öz suveren dövlətini qurdu. Bu cümhuriyyət yalnız Azərbaycanın deyil, bütün Şərqin ilk parlamentli, demokratik, hüquqi dövlət modeli idi.

Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti hakimiyyətin xalqa məxsusluğunu təsbit etdi. Dövlətin əsaslarını bərabər hüquqlar, söz və vicdan azadlığı, ana dilinin rəsmi statusu, qadınlara seçki hüququ, milli ordu və maarifləndirici islahatlar üzərində qurdu. Qərb ölkələrinin bir çoxunda qadınlara seçki hüququ verilməmişkən, Azərbaycan qadınları artıq 1918-ci ildən bu hüquqa sahib idi. Bu, yalnız hüquqi addım deyildi – xalqın mədəni səviyyəsinin və azadlıq ideallarına sadiqliyinin təzahürü idi.

Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin baniləri – Məhəmməd Əmin Rəsulzadə, Fətəli Xan Xoyski, Əlimərdan bəy Topçubaşov, Həsən bəy Ağayev, Nəsib bəy Yusifbəyli və başqaları – dövlətçilik tariximizdə silinməz izlər buraxıblar. Onların idealları, siyasi iradəsi və xalq sevgisi sayəsində Azərbaycan ilk dəfə müstəqil dövlət olaraq dünya xəritəsində yer aldı. Onlar cəmi 23 ay ərzində dövlət quruculuğunun əsaslarını yaratdılar, milli ordu formalaşdırdılar, beynəlxalq əlaqələr qurmağa çalışdılar, təhsil sistemində islahatlara başladılar.

Pərvanə xanım bu kontekstdə vurğulayır: “Cümhuriyyət qurucuları azadlıq ideyası ilə yaşayıb, millətin müstəqil gələcəyi uğrunda həyatlarını riskə atıblar. Onlar bu torpağın övladlarına müstəqilliyin nə demək olduğunu miras qoydular.”

Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti təəssüf ki, cəmi 23 ay yaşadı. 1920-ci il aprelin 28-də bolşevik Rusiyası tərəfindən işğal edildi. Lakin bu qısa dövr Azərbaycanın gələcək dövlətçiliyi üçün böyük təcrübə məktəbi oldu. Cümhuriyyətin süqutu ilə müstəqillik müvəqqəti olaraq əldən alınsa da, xalqın yaddaşında bu ideya yaşadı və nəhayət, 1991-ci ildə yenidən gerçəkləşdi.

1991-ci ildə Azərbaycan Sovet İttifaqından ayrılaraq yenidən müstəqillik qazandı. Lakin bu müstəqilliyi qoruyub saxlamaq, onun dayaqlarını möhkəmləndirmək asan deyildi. 1993-cü ildə xalqın təkidli tələbi ilə hakimiyyətə qayıdan ümummilli lider Heydər Əliyev dövlətçiliyi möhkəmləndirdi, ölkədə sabitliyi bərpa etdi və Azərbaycanı parçalanmaq təhlükəsindən xilas etdi. Onun "Müstəqillik bizim ən böyük sərvətimizdir" fikri bu gün də hər bir vətəndaşın həyat amalına çevrilib.

Bu gün Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin rəhbərliyi ilə ölkəmiz inkişaf edir, regional və qlobal layihələrin təşəbbüskarı və iştirakçısı kimi çıxış edir. Prezidentin rəhbərliyi altında 2020-ci ildə əldə olunan Qələbə – 44 günlük Vətən müharibəsi nəticəsində torpaqlarımızın işğaldan azad olunması – müstəqilliyimizin ərazi bütövlüyü ilə tamamlanması deməkdir. Bu qələbə, dövlətimizin suverenlik hüququnun bərpası ilə yanaşı, eyni zamanda Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin ideyalarının reallaşmasının təntənəsidir.

Pərvanə İmamquliyeva bunu belə ifadə edir: “44 günlük müharibə Azərbaycanın müstəqil siyasətinin, güclü dövlət iradəsinin və xalq birliyinin zirvəsidir. Bu qələbə Cümhuriyyət ideallarının reallaşması deməkdir.”

28 May artıq yalnız bir bayram deyil, Azərbaycanın dövlətçilik ənənələrinin və milli kimliyinin simvoludur. Bu gün gənclərimizə tariximizi, qəhrəmanlarımızı, ideallarımızı öyrətmək günüdür. Müstəqil Azərbaycan dövləti bu tarixi yaşadır, qoruyur və gələcək nəsillərə ötürür. Xüsusilə də təhsil müəssisələrində, ictimai müzakirələrdə, gənclərin vətənpərvərlik ruhunda tərbiyəsində bu günün xüsusi yeri vardır.

Pərvanə xanımın fikrincə: “Biz bu tarixi təkcə qeyd etməməli, yaşatmalıyıq. 28 May – bir xalqın azadlıq eşqinin, birlik və qətiyyətinin tarixidir. Bu tarixə sahib çıxmaq hər bir vətəndaşın borcudur.”

Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti dövründə qadınlara seçki hüququnun verilməsi və onların cəmiyyətin inkişafında rolu xüsusi vurğulanmalıdır. Bu hüquqların tanınması nəticəsində Azərbaycan qadını ictimai həyatda fəal iştirak etməyə başladı. Bu gün müstəqil Azərbaycanın həyatında qadınlarımız elmdə, təhsildə, səhiyyədə, siyasətdə və ictimai həyatda fəal iştirak edirlər.

Pərvanə İmamquliyeva özü də cəmiyyətin aktiv iştirakçısı kimi bu ənənənin daşıyıcısıdır. O bildirir: “Cümhuriyyət dövründə qadınların hüquqlarının tanınması bu günümüz üçün möhkəm bünövrə oldu. Biz bu mirasa sadiq qalaraq daha da irəliləməliyik.”

Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasında da müstəqilliyin dönməzliyi təsbit olunub. Bu gün xalqımız öz dövlətçiliyinə sahib çıxır, ordusu ilə fəxr edir, mədəniyyəti və tarixi ilə qürur duyur. 28 May – bu əbədi iradənin və milli dirçəlişin ən yüksək təzahürüdür. Bu gün Azərbaycan dünyada müstəqil siyasət yürüdən, öz maraqlarını qətiyyətlə qoruyan və eyni zamanda beynəlxalq əməkdaşlığa açıq bir ölkədir. Bizim müstəqilliyimiz təkcə siyasi sərhədlərlə ölçülmür – bu, xalqımızın düşüncəsində, mədəniyyətində və gündəlik həyatında öz əksini tapır.

28 May – sadəcə tarix deyil, vətənə məhəbbətin, azadlığa bağlılığın və müstəqillik uğrunda apardığımız mübarizənin zirvəsidir. Bu günün ruhunu yaşatmaq, onu gələcək nəsillərə ötürmək hər bir vətəndaşın borcudur.

Pərvanə İmamquliyeva yazısında özünün bu məsələyə münasibətini belə yekunlaşdırır: “28 May – azərbaycançılığın, birlik və müstəqillik uğrunda canından keçənlərin xatirəsinə ehtiramın günüdür. Biz bu tarixi yaşadaraq, gələcəyə daha güclü Azərbaycan aparmalıyıq.”

“Siyasət və Gerçək Uğur”